Phim Hài Hước: Văn hóa văn nghệ,Huyền thoại về những Pơtao chớ ngai rồng (5),Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai rồng (5) - Báo làm an TP trớn Nẵng: CADN Online- Kết đấu niềm tin

Huyền thoại về những Pơtao chớ ngai vàng (5)Cập nhật: mực tàu hai, 29/9/2014 - 10h31'

Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai (4)
Huyền thoại về những Pơtao chứ ngai vàng (3)
Huyền thoại về những Pơtao đừng ngai (2)
Huyền thoại chạy những Pơtao chả ngai rồng

* Bài cuối: Khép lại một huyền thoại

(Cadn.Com.Vn) - đại hồi mặt trời có chửa rọi ánh sáng đầu tiên trên ngọn núi Chư tui Yang, người dân làng Plei Ơi chuẩn bị cho ngày lễ trọng đại của buôn làng. Bởi lần này chiếc gươm thần của Vua Lửa được chuyển về “chỗ ở” mới khang trang hơn, được bảo trải quản tốt hơn và cũng là buổi lễ cuối cùng khép lại một huyền thoại về các Pơtao.

Buổi cúng cuối cùng

4 giờ sáng, làng Plei Ơi (xã Ayun Hạ, H. Phú Thiện) vẫn còn ước ngủ dù họ biết rằng ngày ni tại nhà bà Kpăh H’Nhik – vợ của Pơtao Apui Siu Luynh (vị Vua Lửa đời thứ 14) sẽ diễn vào ngờ lễ trọng đại. Chốn đây, thanh gươm thần còn lại cuối cùng trong 3 que gươm của Vua Lửa, Vua Gió và Vua Nước truyền tụng bấy lâu nay. Thế nhưng mà, để diện kiến que gươm thần này thì số người cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay khiến chúng tao càng háo hức. Dù đây là sự kiện hoẵng ý ngờ̃a trọng đại với dân làng song tịnh chẳng một bóng người, chỉ có một số người già trong làng lục đục phăng tìm Rơ Lan Hieo – người phụ tá cuối cùng của Vua Lửa đời thứ 14. Ông là người duy nhất còn lại biết các bài cúng, biết xin Yang chuyển que gươm về baỵa điểm mới mà được Nhà nước xây dựng trong suốt khuôn viên cụm di tích Plei Ơi bộc trực dưới chân núi Chư tui Yang.

Rơ Lan Hieo phía các lễ vật khấn bài cúng gươm lần cuối cùng – khép lại miền huyền thoại Pơtao Apui.

Hỏi vào mới biết, trẻ con, phụ nữ tuyệt chớ dám đến gần mthir ia (lều để gươm của vua). Bởi lẽ trong đời sống linh tính của họ, gươm thần là vật linh thiêng, chỉ có người già, người có oai tín mới được tiếp cận diện kiến gươm thần. Trẻ em, phụ nữ lại gần về sẽ bị đau ốm. Chiếc trống, chiếc chiêng, ghè rượu là bảo vật truyền trải qua nhiều đời Vua Lửa bấy bấy lâu nằm hoang toàng lạnh trong căn nhà của Rơ Lan Hieo giờ được phủi lớp bụi dày mang xuống chuẩn bị biếu buổi lễ. Nhìn chiếc trống, chiếc chiêng từng vang vọng trong các buổi cúng, Rơ Lan Hieo mắt đăm đăm nhìn xa xăm: “Đây là buổi cúng gươm cuối cùng mà Hieo thực hiện. Từ đây trở quách, Hieo chứ cúng nữa đâu! Mình chẳng phải là Pơtao Apui, mình chỉ cúng một lần này thôi!”.

Thanh gươm thần (chỉ còn vành đai đồng) cùng các “que gươm cận vệ” khác.

Phía căn biếùi đã cũ nơi để thanh gươm thần của Vua Lửa, Rơ Lan Hieo tiến hành dọn dẹp chuẩn bị các thâủ tục biếu bài cúng. Vóc dáng nhỏ bé, Rơ Lan Hieo vác lượng mác dùng để đâm ra trâu trong suốt các buổi cúng bắt đầu tiến hành ngờ lễ. Nhưng lượng mác hàng chục năm không dùng tới đã cùn, mồ hôi ướt đẫm trên trán Hieo mà con trâu vẫn chưa chảy máu. May có một số người Tày cùng ngụ cư ở làng Plei Ơi giò ngại tìm kiếm cử đã xúm vào cùng phụ Rơ Lan Hieo xẻ thịt con trâu tặng kịp giờ cúng.

Ghè rượu được me vào, con lợn, con gà cũng đã được xẻ thịt. Cẩn trọng, Rơ Lan Hieo hút rượu từ ghè vào đong vào chiếc chén đồng cổ được truyền sang trọng bao đời Vua Lửa. Sau đó, ông lấy từ trong túi xách vào một củ giống củ riềng xắt từng miếng nhỏ hòa chung vào phủ́n rượu rồi Rơn Lan Hieo sít biếúng cất vào túi. Người phụ tá cho buổi cúng là Oi Phơ kính cẩn dùng lá chuối nhúng vào chén đồng rắc lên tay Rơ Lan Hieo và Rơ Lan Hieo cũng làm ngược lại như vậy tặng Oi Phơ. Tò mò, chúng trui hỏi thì Oi Phơ tặng biết: đó là củ Jrao hchich mà tiếng Jrai ngờ̃a là “rửa sạch tội lỗi”, trước mỗi lần cúng gươm thần đều phải rửa sạch những ô uế trên người tham dự buổi cúng. Đồng thời, Rơ Lan Hieo vừa khấn vừa “rửa sạch” biếu cái trống, cái chiêng của Vua Lửa và xung vòng quanh căn tặng̀i để gươm thần.

Rơ Lan Hieo – tiễn gươm về “nơi ở” mới.

Diện kiến gươm thần

Vừa tưới rượu cùng củ Jrao hchich nói quanh nói quẩn lều, Rơ Lan Hieo bắt đầu lầm rầm khấn bằng tiếng Jrai và một lúc sau ông trèo lên căn chòi lấy xuống một bọc vải trắng đựng que gươm, một cái gùi đã bắt đầu mục nát. Từ trên lều cao, Rơ Lan Hieo chật vật với chiếc gùi nặng đựng nhiều vật của Vua Lửa, song tuyệt nhiên Oi Phơ – người phụ tá buổi cúng chả dám đến gần. “Chỉ có Rơ Lan Hieo mới được chạm vào thanh gươm, chạm vào các vật của Pơtao Apui thôi”, Oi Phơ giải thích.

Trải tấm chiếu giữa đất, Rơ Lan Hieo bắt đầu lấy những đồ vật vốn là vật bất ly thân thể của các đời Vua lửa: một chiếc nhẫn đá, một rìu đá cổ, một khẩu súng hỏa thằn lằn nhỏ (giò có đạn), một chiếc hồ lô bằng đá, một chiếc tủ́n đá, một chiếc bao phủ́n đồng... Và những mẩu đá thạch anh nhỏ khác. Lần giở tấm vải trắng cuộn tròn đã ngả màu và mục, Rơ Lan Hieo cẩn trọng dùng hai tay đỡ lần lượt 4 que gươm ra, tất cả đã đều suyễn gỉ và chứ có vỏ gươm. Cầm thanh gươm chỉ có đai gươm bằng đồng còn vốn dĩ những môn văn của lửa và nước quyện nhau mà lại lưỡi gươm cũng đã gỉ sét, Rơ Lan Hieo giới thiệu đây chính là gươm thần và 3 thanh gươm cơ là “pô vai long rneng gieo”: 3 gươm cận vệ. Chúng trui sang trọnǵ sững sờ bởi thanh gươm thần vổ mưa, gọi gió truyền sang trọng hàng trăm năm với 14 đời Vua Lửa cũng phải cam chịu số phận của thời gian.

Đít quần thể di tích Vua Lửa làng Plei Ơi dưới chân núi Chư tớ Yang.

Cẩn trọng từng tí một, ông Hieo lại dùng hai tay đặt từng thanh gươm cũng như các đồ vật khác của Vua Lửa một lên tấm vải trắng mới. Chiếc chén đồng lại được Rơ Lan Hieo hút đầy rượu cần và gọt củ Jrao hchich vào mà lần này, Rơ Lan Hieo lấy mỗi miếng thịt nhỏ được cắt từ bộ phận: gan, lòng, thịt nách của 3 con vật cúng tế: trâu, lợn, gà bỏ vào đậýn đồng. Đủ các thủ tục trên, Rơlan Hieo lần lượt tưới rượu lên thanh gươm mà như lời ông giải thích là biếu gươm thần “ăn” và rửa sạch gươm thần. Đồng thời, Oi Phơ cũng bưng nguyên sang̉ lòng trâu, phần đùi thịt trâu đặt trước chỗ ngồi cúng của Rơ Lan Hieo. Nến được thắp lên, Rơ Lan Hieo ngồi xếp bằng, hai tay chắp lại như vái, miệng bắt đầu khấn: “Ơi Yàng, ơi Pơtao Apui, ơi thần hàng ngàn, hàng vạn. Hôm nay chúng mình dưng lễ một con trâu, một con heo, gà, ghè rượu cầu xin, thông suốt báo đến các thần linh biết. Chúng trui xin phép các Pơtao Apui tặng dân làng Plei Ơi chuyển gươm thần về chốn ở mới, chốn chân núi Chư tớ Yang. Chúng tớ cầu xin các vị thần, các Pơtao tặng người làng sức khỏe, hòa thuận, mưa thuận gió hòa”.

Dứt lời khấn, Rơ Lan Hieo lặng lẽ cuốn tấm vải trắng bọc tất cả gươm thần cũng như các “gươm cận vệ khác”, những đồ vật của các Pơtao Apui qua các đời truyền lại được ông Hieo đặt vào chiếc gùi mới. Vai tiễn gùi, hai tay đỡ niu những báu vật cuối cùng còn lại của các đời Vua Lửa, Rơ Lan Hieo về bộ từ căn chòi, băng nhóm sang ruộng rẫy bước về núi Chư tớ Yang – chốn đó huyện Phú Thiện đã xây dựng căn nhà để gươm trong quần thể di tích Vua Lửa Plei Ơi. Mắt nhìn thẳng, bàn chân bước từng bước từ tốn, Rơ Lan Hieo tổ qua cánh đồng đem gươm thần về “chốn ở” mới. Trời còn nắng bỗng chốc gió nổi lên, mây kéo phủ khuất ánh mặt trời như ở cõi khác các Pơtao Apui đương dõi theo buổi lễ cuối cùng này.

Minh Tân

			97 bận xem

Trường đoản cú khóa hệ trọng:

Huyền thoại
Pơtao
không trung ngai

Gửi bình luận mực tàu bạn

(*)Hụi và gã :
()()Địa chỉ Email :
số mệnh điện thoại :
Địa chỉ :
Nội dung bình luận :(*)
(*)Mã xác nhận :

Cạc tin cũ hơn

»Mưa Huế
»Bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật Bài chòi dân phòng miền Trung
»Huyền thoại về những Pơtao chẳng ngai (4)
»Điểm dừng chân chỗ Phố cổ
»Ngày 3-9 hằng năm là Ngày Âm nhạc Việt trai
»Dự án Làm phim 48 giờ thu hút 100 nhóm làm phim trẻ
»Huyền thoại về những Pơtao chẳng ngai (3)
»Bao giờ có phim truyện về miền Trung?
»Cậu bé trớn Nẵng vượt qua 3000 thí sinh chiếm ngôi vì chưng vô địch Giọng hát Việt Nhí Co.Opmart 2014
»nâng cao chất lượng, hiệu trải quả trong sáng tạo văn học nghệ thuật

Phim Hài Hước

Chủ Nhật, 28 tháng 9, 2014

Văn hóa văn nghệ,Huyền thoại về những Pơtao chớ ngai rồng (5),Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai rồng (5) - Báo làm an TP trớn Nẵng: CADN Online- Kết đấu niềm tin

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét